جشنواره جهاني سنتور در ايران |
Thursday, September 04, 2003
٭ پنجشنبه 13/6/1382
........................................................................................ساعت 11 صبح : سومين كارگاه جشنواره سنتور در دو قسمت با حضور خانم باربارا شرمر از كشور سوئيس و خانم كاتسيارينا آنوخينا از كشور بلاروس برگزار شد كه خلاصه آن بشرح زير مي باشد : قسمت اول : سوئيس ـ خانم باربارا شرمر سنتور 500 سال پيش در سوئيس نواخته مي شد ، اين ساز در قــرن 15 ميلادي از كشورهاي شرقي نظير مجارستان توسط كولي ها وارد سوئيس شد ، اولين سند موجود از نيمه قرن 15 ميلادي است. در قديم بيشتر ، زنان نوازنده اين ساز بوده اند . پيانو با ورودش ، جاي سنتور را گرفت و سنتور در شهر ها ناپديد شد و فقط در 2 ناحيه كوچك حفظ شد . در اين مناطق كوهستاني و كوچك ، كشاورزان خود سنتور را مي ساختند، تنظيم مي كردند و مي نواختند بنابراين هر كشــاورزي سيستم خاص خود را پياده مي كرد . سنتور خانم شرمر بطور حرفه اي ساخته شده و داراي 125 سيم ( 5 سيم براي هر خرك ) مي باشد. گستره صداي آن 3 اكتاو است و بصورت كروماتيك كوك مي شود. پدالهاي سنتور مربوط به 30 سال گذشته و تقليدي از پيانو است . از دو طرف مضرابهاي سنتور يعني هم با چرم و هم بصورت لخت استفاده ميشود. سنتورهاي جديدي ساخته شده است كه 5/5 اكتاو وسعت صدا دارند و چون سيمهاي بم طرف راست قرار دارد ، در هر دو طرف مي توان از باس استفاده كرد. اين سنتور قدرت اجرايي بيشتري دارد و زدن با 4 مضراب بر روي اين ساز ابتكار خانم شـرمـــر است. در قديم سنتور را هنگام اجرا بخود مي آويختند ولي امروزه سنتور را بر روي ميز قرار مي دهند و ايستاده مي نوازند. شروع قطعات با تك است و ريز بعدأ وارد قطعه ميشود. در نحوه آموزش اين ساز هنوز شيوه مخصوصي وجود ندارد ولي خانم شرمر با همكاري يكي از علاقمندان حاضر شيوه تدريس خود (نظير گرفتن مضراب و درسهاي اوليه ) را به حضار نشان داد. قسمت دوم : بلاروس ـ خانم كاتسيارينا آنوخينا ساز سنتور در كشور بلاروس ساختماني ساده دارد ، از چوب كاج ساخته مي شود ، پنج پل دارد ، روي هر خرك سه سيم وجود دارد ، گستره صدايي آن 3 اكتاو است ، بصورت كروماتيك كوك مي شود ، پدال ندارد ( كار پدال را زمان نواختن با دست انجام ميدهند)، روي ميز قرار مي گيرد و حدود 16 كيلوگرم وزن دارد. مضرابها كوچك هستند و به همين دليل نمي توان با سرعت زياد نواخت. اين ساز مي تواند هم بصورت تكنوازي و هم بصورت گروه نوازي اجرا داشته باشد. سنتور در بلاروس از سال 1950 سابقه تدريس دارد. جينويچ اولين موسيقي داني بود كه موسيقي كلاسيك را بوسيله اين دستگاه اجرا كرد و اولين كسي بود كه آموزش به كودكان را آغاز كرد. سنتور خانم آنوخينا از نوع حرفه ايست ، سنتورهاي ديگر كوچكتر و صداي كمتر دارند. خانم آنوخينا براي آشنايي بيشتر حضار به اجراي قطعاتي از موسيقي فولكلور بلاروس و همچنين نمونه اي از موسيقي كلاسيك پرداخت. ساعت 3 بعدازظهر : چهارمين كارگاه جشنواره سنتور با حضور آقاي ماريوس پاپاداس از كشور يونان برگزار شد. در مورد پيدايش واژه سنتور 2 نظريه وجود دارد: 1ـ تبديل واژه سانتير به ـ سنتير و سنتير به سنتور ( سانتير به معني خواندن در مورد خداوند ) 2-از كلمه سنت ( يعني 100 سيم دارد) سنتور يوناني از چوب درخت زيتون و مضراب آن از چوب رز ساخته ميشود . جنس سيمها برنز است و داراي ضخامتهاي 6 ، 5/6 ، 7 ، 5/7 و 8 ميليمتر است . اين سنتور 4 پل دارد و كروماتيك است نتهاي بم آن از پايين شروع مي شود و بصورت ضرب دري حركت مي كند ، سيستم حركت نتها بطرف بالا نيز 5 تايي است . اين ساز سه منطقه دارد : منطقه اول از ( مي ) شروع شده و تا (سي) ادامه دارد . منطقه دوم از ( دو ) شروع شده و تا ( فا ديز) ادامه دارد و قسمت آخر از ( ر ) تا پايان ادامه پيدا مي كند كه اين منطقه باس مياني نام دارد. سنتور نقش مهمي در موسيقي يوناني دارد و توانايي دارد كه در اركستر تكنوازي كند يا در صداهاي بم همراهي كند و همچنين مي تواند به تنهايي نيز خلاقيت داشته باشد. اين ساز مي تواند در يك اركستر بزرگ با سازهايي نظير ويلن ، كلارينت ، فلوت يوناني ، لائوت ( يك ساز يوناني ) ، عود ، پركاشن هاي مختلف ، كمانچه همراه باشد. آقاي پاپاداس در پايان انواع مختلف ريتم در موسيقي يوناني را با اجراي سنتور به حاضرين نشان دادند و يادآور شدند كه در يونان هر ريتم ، رقص خاص خود را دارد. اجراي موسيقي يوناني براساس بداهه نوازي است. ساعت 8 شب : برنامه آخرين شب جشنواره جهاني سنتور با اجراي مجدد خانم يانگ كين ژاهو از كشور چين آغاز شد . او برنامه خود را اينگونه معرفي كرد : آهنگي كه مخصوص جشنها و شادمانيهاست و از شهر شانگهاي است . نام اين آهنگ ، نام يك گل است كه آهنگ شادي است و معمولاً آنرا هنگام كار مي نوازند. قطعه سوم ، قطعه اي بسيار قوي است به اسم فرمان اصلي كه داستان پادشاهي است كه سربازان و اسبان خود را بطور ناگهاني از دست مي دهد. قطعه بعدي كه براي شما مي نوازم ، قطعه ايست كه من از يك اپراي بسيار معروف چيني بنام دو پروانه تنظيم كرده ام. اصل اين اپرا 30 دقيقه است و داراي سه قسمت است : دلباختن ، فراق و وصال . نام قطعه بعدي رودخانه زرد است كه اصل آن يك پيانو كنســرتو بوده و من آنرا بصورت تكنوازي براي سنتور آماده كرده ام. قطعه آخر يك قطعه رقصي است كه بسيار شبيه موسيقي فولكلوريك روسيه است. ـ قسمت دوم در اين قسمت خانم آنوخينا از بلاروس قبل از اجراي خود در جشنواره به ارائه توضيحات زير پرداخت : « در بلاروس به سنتور سيمبالوم مي گويند. قدمت اين ساز مانند سنتور ايراني و يا چيني نيست بلكه قدمتي در حدود 100 تا 300 سال دارد. اين ساز كمي حرفه اي تر از سازهاي مشابه خود است . اولين قطعه اي كه مي نوازم يك سوئيت كوتاه از رقصهاي روسي است . قطعه دوم آهنگي است بنام كوپالينكا كه مربوط به سنت عطرگيري از گلها مي باشد. قطعه سوم يك آهنگ رقص است كه موضوع آن انسان و عشق مي باشد. قطعه چهارم از دو ملودي تشكيل شده كه يكي سنگين و دراماتيك است و ديگري پولكا است. و آخرين قطعه اي كه براي شما مي نوازم ، آهنگي از موسيقي محلي روسيه است. بخش دوم : آخرين بخش از اولين جشنواره جهاني سنتور به دونوازي آقاي سعيد ثابت و آقاي محمد اسماعيلي اختصاص داشت . قطعات اجرايي اين بخش از دستگاه همايون انتخاب شده بودند كه شامل پيش درآمد ، چهار مضراب و چندين ضربي از استاد پايور بود. * * * * در خاتمه از كليه نوازندگان خواسته شد كه براي گرفتن عكس يادگاري به روي صحنه بروند : چهار شب فراموش نشدني جشنواره جهاني ســـنتور سپري شد ، متأسفانه ما در اين جشنواره نتوانستيم ناظر هنرنمائي نوازندگان كشورهاي هند و بلغارستان باشيم . نوشته شده در ساعت 11:25 PM توسط | Wednesday, September 03, 2003
٭ چهارشنبه 12/6/1382
........................................................................................ساعت 11 صبح : دومين كارگاه جشنواره سنتور با حضور خانم يانگ كين ژاهو از كشور چين برگزار شد كه خلاصه آن بشرح زير مي باشد : نام ايشان يانگ كين است يانگ كين يعني سازي كه از خارج آمده ، حدود 600 يا 700 سال پيش اين ساز از ايران به چين آمد. پدر وي اهل موسيقي بوده و نام فرزندان خود ر ا از ميان سازها انتخاب كرده است ، وي از 8 سالگي سنتور را نزد پدرش آغاز كرده است و پس از اتمام تحصيلات دانشگاهي در رشته موسيقي ، مدت ده سال در همان دانشگاه به آموزش پرداخت . در سال 1982 در مسابقه اي كه بين سازهاي مختلف برگزار شد رتبه اول را كسب كرد. خانم ژاهــو از سال 1992 تا كنون در آمريكا زندگي مي كند و در حال حاضر حدود 30 هنر آموز دارد. ساز يانگ كين كه در عكس مشاهده مي كنيد: ـ حدود 30 كيلوگرم وزن ـ 5/4 اكتاو وسعت صدا ـ 150 سيم ـ 4 رديف پل دارد و مانند سنتور ايراني كوكهاي مختلف مي شود. نوع ديگر ، يانگ كين كروماتيك است كه 5 رديف پل دارد و كوك آن تغيير نمي كند. مضــــــــــراب از جنس بامبـــو است و در سر آن يك لايه پلاستيك كه فقط در چين يافت ميشود نصب مي كنند . قبلاً از چرم يا پارچه استفاده مي شده است. با توجه باينكه اين مضراب حلقه ندارد بسته به نوع موسيقي ممكن است از طرف پلاستيكي يا چوبي آن استفاده شود. در قديم به يانگ كين بخاطر شكل آن ، هــارپ پــروانه اي نيز گفته مي شده است. در چين گروههاي مختلف زندگي مي كنند و موسيقي هم خيلي متفاوت است. خانم ژاهو ضمن نشان دادن ساز و مضراب خود ، قطعاتي را جهت آشنايي بيشتر حضار نواخت. ايجاد ويبراتو در اثر فشار دست بر سيم از تكنيكهايي است كه ايشان شخصاً از آن استفاده مي كنند. ساعت 8 شب : ـ بخش اول قسمت اول : سومين شب جشنواره جهاني سنتور با اجراي خانم باربارا شرمر از سوئيس آغاز شد. وي قبل از شروع برنامه خود به ارئه توضيحاتي پرداخت كه خلاصه آن چنين است: « سنتور در ســــوئيــس بوسيله كشاورزان در كوهستانها نواخته مي شده است . كشاورزان بعد از پايان كار و گاهي نيز در جشنها و شادمانيها به نواختن آن مشغول مي شدند. سنتور در سوئيس در گروههاي 5 نفره با همراهي دو ويولن ، يك چلو و يك بيس نواخته مي شود. وي اضافه ميكند كه پدر من نيز نوازنده سنتور و اولين آموزگار من بود. قطعه اول ، قطعه اي است كه كشاورزان دور از خانواده در كنار گاوها در كوهستانها مي نواختند. آهنگ بعدي والسي است ساخته مادرم كه نوازنده پيانو بود. و بعد از آن چند والس ديگر با تمپوهاي متفاوت. قطعه چهارم يك پولكا سوئيسي است در مي مينور ، صداي رودخانه نام قطعهء بعدي است كه يك والس با يك ملودي مشهور است . قطعه هفتم آهنگي است ساختهء يكي از نوازندگان معروف سوئيس و آخرين قطعه ، قطعه ايست متعلق به قرن نوزدهم.» همانطور كه در عكس ملاحظه ميكنيد شيوه سنتور نوازي سوئيس به حالت ايستاده است . قسمت دوم : در اين قسمت آقاي ماريوس پاپاداس از يونان دومين تكنوازي خود را در اين جشنواره انجام داد. وي ابتدا توضيح داد كه امشب سنتور را به نوعي كوك كردم كه شبيه كوك سنتور شماست و امشب قصد دارم چندين قطعه از مقامهاي كهن آسياي صغير را براي شما بنوازم. آقاي پاپاداس اكثر قطعات خود را با آواز خود همراه كرد. بخش زيادي از اجرا و همچنين بسط و گسترش ملوديها بصورت بداهه نوازي انجام مي گرفت. ـ بخش دوم اين بخش به تكنوازي آقاي مجيد كياني اختصاص داشت . اين دومين و آخرين اجراي او در اين جشنواره بود. آقاي كياني برنامه خود را با اين سخنان آغاز نمود : « من همهء برنامه ها و اجراهاي دوستان هنرمندمان را تا اينجا بدقت دنبال كردم و در اين ميان سه چيز مرا تحت تأثير قرار داده : 1- ساز سنتور در فرهنگهاي مختلف ، 2- نغمات و ملوديهاي كهن ، 3- و جالبتر از همه شخصيت متواضع هنرمندان. من براي برنامه امشب دستگاه ماهور را انتخاب كرده ام كه شامل: درآمد ، كرشمه ، آواز ، داد ، مجلس افروز ، خسرواني ، دلكش ، خاوران ، نصيرخاني ، چهارپاره ، مثنوي ( كه شعر آن را براي شما زمزمه مي كنم ) ، راكها (هندي ، كشمير ، عبدالله ) ، فرود ، تصنيف و رنگ است و آن را به صورت بداهه نوازي و با توجه به شرايط زمان و مكان براي شما خواهم نواخت . آفاي مجيد كياني با دستان توانمند و اجراي زيبايش چنان با مهارت صداي بلورين اين ساز را در فضاي سالن روباز فرهنگسراي نياوران پراكنده كرده بود كه خنكي شبهاي شهريور محله نياوران فراموش مي شــد. نوشته شده در ساعت 9:46 PM توسط | Tuesday, September 02, 2003
٭ سه شنبه 11 /6/82
........................................................................................ساعت 11 صبح : اولين كارگاه آموزشي جشنواره جهاني سنتور با حضور ويكتوريا هرنچار از مجارستان و مارتينا كريگفسكا از اسلوكي در فرهنگسراي نياوران برگزار شد. در ابتداي كارگاه آموزشي هر يك به ارائه اطلاعات جامعي در مورد سنتور و ابعاد آن پرداختند و سپس جلسه بصورت پرسش و پاسخ ادامه پيدا كرد. خلاصه مطالب را در زير مي خوانيد : مجارستان ـ خانم ويكتوريا هرنچار: سنتور يا سيمبالوم طي قرون وسطي از قرن 9 تا 13 از خاورميانه (ايران) توسط مهاجران به مجارستان برده شده است . از سنتور در كليسا ، مجالس شادي ، رقص همراه با خواندن موسيقي محلي استفاده مي شده است . پس از آمدن سازهاي چيمبالون و ارگ و غيره مدت زماني اين ساز مهجور شد و در قرون 18 و 19 توسط كولي ها مجدداً سيمبالوم وارد شهر شد. از سال 1880 آموزش رسمي اين ساز آغاز شده است و در حال حاضر در مجارستان بعنوان يك ساز كلاسيك تدريس ميشود. در قرن 19 تغييراتي در ساختمان اين ساز توسط شخصي بنام شوندا ايجاد شد نظير تعبيه پايه و پدال براي آن .توسط پدال طنين صدا قطع مي شود و باقي نماندن طنين صدا در آكوردهاي مختلف ايجاد مشكل نخواهد كرد بنابراين امكان استفاده از سنتور در موسيقي كلاسيك بوجود آمد. علاوه بر سازي كه همراه ايشان است ، ساز ديگري نيز طراحي شده كه از جهات طول و عرض بزرگتر است و دامنه 4-5 اكتاو را پوشش ميدهد . شوندا سيستم كوك اين ساز را نيز در كل كشور استاندارد كرد . سيمبالوم هم با مضــــــراب و هم با ناخن و همچنين تركيب اين دو تكنيك نواخته مي شود . مضرابهاي اين ساز از چوب آبنوس ساخته مي شود تا قرن 19 سر مضراب هاي مورد استفاده اين ساز چرمي بود ولي بعد از آن سر مضراب را با پنبه مي بندند و بدينوسيله صدا را ملايم و خفيف ميسازند. او ضمن توضيح نحوه گرفتن مضراب، تكنيك اجراي همزمان با يك مضراب و انگشتان را نيز نمايش داد. اسلواكي ـ خانم مارتينا كريگفسكا : تكنيك هاي اجرايي در چك و اسلواكي بسيار شبيه به مجارستان است در اسلواكي به سنتور ، سيمبال گفته مي شود . در قرن 18 سيمبال كه بدون پايه و پدال بوده به اسلواكي وارد شد و نوازندگان اين ساز را به روي پا يا روي ميز قرار مي داده اند . گاهي نيز مانند آكاردئون توسط بندي به گردن آويزان مي شده است . نوع اجراي سيمبال در اسلواكي بصورت بداهه نوازي است و معمولاً توسط گروههايي شامل 4 ساز : ويولن ، ويولا ، كنترباس و سيمبال اجرا مي شده كه ويولن ملودي را اجرا مي كند ، كنترباس و ويولا هارموني قطعات و سيمبال بصورت هارمونيك و ريتميك فضاي قطعه را پر مي كند . معمولاً از ساز سيمبال در گروههاي فوق الذكر در مجالس شادي و سرگرمي و عروسي در روستا ها استفاده مي شود . اين گروهها موسيقي فولكلوريك اصيل را اجرا مي كنند ، حدود 70 سال است كه آموزش سيمبال در مقاطع دبستان و بالاتر شروع شده .در قديم هر استادي به سبك خاص خود آموزش مي داده است ولي در اثر ارتباط با ساير كشورها و همچنين انجمن جهاني سيمبالوم ، نوازندگان سيمبال متوجه امكانات وسيع اين ساز شده اند و آموزش سيمبال در كنسرواتوارها نيز شروع شده است.وي همچنين تأكيد كرد كه قطعات موسيقي فولكلور چك و اسلواك شباهت زيادي بهم دارند. ساعت 8 شب : دومين شب جشنواره جهاني سنتور با تكنوازي يانچين ژاهو از چين و مارتينا كريگفسكا و بخش دوم به دو نوازي سعيد ثابت و محمد اسماعيلي اختصاص داشت . قسمت اول : خانم يانچين ژاهو برنامهء خود را با اين سخنان آغاز نمود : « يانك كين به زبان چيني به معني سنتور است و همانطوري كه مي بينيد نام من هم يانچين است . من تاريخ سه هزارساله سنتور را به كشوري آورده ام كه خود منشأ سنتور است .» وي قطعات اجرايي خود را اينگونه معرفي كرد : 1. اين قطعه مانند طبيعت است . اين از باد و باران است ، يكي از كهنترين قطعات چيني است. 2. نام قطعه دوم Ship days كه به معني روزهاي سپري شده در كشتي است كه ارمغان آور روزهاي خوبي است. 3. آهنگ بعدي قطعه ايست از Susan Promis بنام فرمان اصلي . 4. منشأ اين آهنگ از شانگهاي زادگاه منست . اين آهنگ معروفي براي جشنها و فستيوالها مي باشد. 5. قطعه پنجم بنام رودخانه زرد است ، اين قطعه داستان مردي ماهيگير است كه با طوفان در رودخانه زرد مي جنگد. 6. قطعه آخر از شمال غربي چين است كه آهنگي شاد و مخصوص جشنها و رقصهاست . قسمت دوم : در اين بخش از برنامه خانم مارتينا كريگفسكا به اجراي سنتور اسلواكي و قطعاتي چند از موسيقي چك پرداخت. برنامه وي شامل اين قطعات بود : 2 قطعه چارداش از موسيقي اسلواكي قطعه اي از ناحيه ليپتو ( هارموني و ملودي موسيقي اين ناحيه در اسلواكي شناخته شده و شاخص مي باشد.) قطعه اي از موسيقي چك كه داراي ريتمي است كه در موسيقي اسلواكي وجود ندارد يك پولكا از موسيقي چك ( تنظيمي از براي سنتور از يك قطعه براي سنتور و اركستر ) بخش دوم : در اين بخش آقايان سعيد ثابت و محمد اسماعيلي ديگر نمايندگان ايرا ن در جشنواره سنتور ، برنامهء خود را ضمن ياد و گراميداشت استاد پايور ، در دستگاه سه گاه اجرا كردند. اين برنامه شامل : پيش درآمد ، چهارمضراب ، چندين ضربي و رنگ بود. نوشته شده در ساعت 9:52 PM توسط | Monday, September 01, 2003
٭ دوشنبه 10/6/82
........................................................................................مراسم افتتاحيهء اولين جشنواره جهاني سنتور با خوشامدگويي كوتاه دكتر بني اردلان مديرعامل بنياد آفرينشهاي هنري نياوران آغاز شد و پس از آن مجيد كياني نكاتي را در مورد اين جشنواره براي حاضران بيان نمود كه مضمون آن چنين است: « براي من جاي بسي افتخار و شادماني است كه در سرزمين ايران جشنواره سازي كه در اكثر كشورهاي جهان وجود دارد و هنرمندان آن را هنوز با مهارت و زيبايي خاصي مي نوازند ، برگزار مي شود. امروز ديگر براي ما چندان مهم نيست كه كدام كشور يا كدام نوازنده اين ساز را بهتر يا پر قدرت تر مي نوازد ، بلكه آنچه مهم است اين است كه اين ساز چگونه مي تواند دلهاي ما را بهمديگر نزديك تر سازد و ما چگونه بايد صداي آسماني سنتور را دوباره به آسمان ببريم . آسماني كه پر از ستاره هاي درخشان همچون نغمات موسيقي ساز سنتور است . همه ما بخوبي ميدانيم كه صداي سنتور ، صداي ستاركان آسمان ايران است همچنانكه صداي همه سنتورها در دنيا اينچنين است . زيرا انواع مختلفي كه از سنتور در جهان وجود دارد همه يك خانواده هستند و منشاء آن هم بدون شك ايران كهن است .اگر روزي خواسته باشيم يك ساز جهاني را در دنيا معرفي كنيم بحق ساز سنتور است. هانري ماسه شرق شناس مي گويد : موسيقي ايراني همانطور كه منشاء موسيقي مشرق زمين است بايد روزي موجب افتخار ايران باشد و ايراني ها به جاي تقليد از موسيقي غربي بايد همت كنند امثال سماعي را به جهانيان معرفي كنند و اين نواي جان بخش را به گوش عالميان برسانند. اما متأسفانه در جامعه كنوني ما چنانكه مشاهده ميشود بيشتر اجراها ي موسيقي و نوازندگي بصورت عامه پسند و نمايشي ارائه مي گردد. درحاليكه توجه به فرهنگ ، به موسيقي اصيل و ايجاد روزنه ضروري است. اگر قرار باشد جوانان ما موسيقي رابراي سرگرمي انتخاب كنند مسلماً انواع پاپ آن جذاب تر است . در حاليكه اكثر جوانان در جستجوي موسيقي هنري و فرهنگ راستين جهان هستند. بديهي است در اين ميان موسيقي اصيل و سازنده نقش اساسي را ايفا مي كند. اگر امكانات شنيدن موسيقي بهتر و اصيل ايجاد شود ، رسانه هاي گروهي و مراكز هنري به اين امر توجه كنند ، جوانان مشتاق بسمت موسيقي سالمتر جذب مي شوند اميد است تا مراكز علمي و هنري به اين مسئله اهميت دهند و حمايت كنند تا راههاي تازه اي براي ارائه موسيقي سالم و سازنده كه شايسته فرهنگ ايران اسلامي است فراهم آيد. در اينجا جادارد از فرهنگستان هنر ، انجمن موسيقي و فرهنگسراي نياوران و ساير مراكزي كه براي اين جشنواره كمك و ياري نمودند سپاسگزاري نمايم . بهر جهت استادان عزيز و گرامي كه از كشورهاي چين ، سويس . مجارستان ، اسلواكي ، يونان ، بلاروس آمده اند را خوش آمد ميگوييم و نغمات و ساز زيباي آنها را به جان دل مي شنويم و آن را در دل خود زنده نگاه مي داريم.من در اينجا با يك افسوس سخن خود را بپايان مي رسانم اي كاش استاد فرامرز پايور در جمع ما حضور داشتند و با آن دستان هنرمند و توانايشان اين شبهاي باشكوه را شكوهمند تر مي ساختند. هرچند كه شاگرد برجسته ايشان آقاي سعيد ثابت به همراه يار ديرين ايشان آقاي محمد اسماعيلي نوازنده تنبك ، ياد استاد عزيز را در شبهاي آينده زنده نگاه مي دارند. در خاتمه براي اســـتاد عزيز آرزوي ســعادت و تندرســتي كامل مي نمايم.» بخش اول : اولين بخش برنامه با تكنوازي خانم ويكتوريا هرنچار آغاز شد. برنامهء وي شامل چند قطعه رقص ، يك قطعه از هكتور برليوز و يك قطعــــه از موسيقي صربسـتان بود ، ضمناً وي در مورد برنامه اش توضيحاتي داد كه خلاصه آن در زير مي آيد : سنتور را به دو طريق گروه نوازي ( هم نوازي ) و تك نوازي مي نوازيم . سنتور يك ساز كامل است . اگر در اركستر نواخته شود با سازهايي همچون ويلن همراه است اما در تكنوازي هم قابليتهاي بسياري دارد. از زمانهاي قديم اين ساز را با خواندن ترانه ها مينواختند و مي رقصيدند. زماني حدود قرن 16و 17 و 18 ميلادي . قبل از جنگ جهاني استفاده هاي زيادتري از اين ساز مي شد اما بعد از جنگ نيز در جنوب ( ترانسيلوانيا ) هنوز فرهنگ سنتور نوازي و رقص نيز باقي است. قطعاتي كه از موسيقي صربستان هست هنوز فرهنگ مجارستان را حفظ كرده است ( البته صربستان علاوه بر مجارستان چند فرهنگ ديگر هم دارد.) بخش دوم : در بخش دوم برنامه ماريوس پاپاد آس از يونان چندين قطعه از موسيقي يوناني را بصورت تكنوازي و بعضي همراه با آواز خود ، اجرا كرد. وي در مورد برنامه اش مي گويد : قطعاتي كه اجرا كردم از جزاير يونان ـ جزاير درياي اژه و قطعاتي قديمي هم از ازمير و استامبول بود كه اصالتاً مال يونان است. بعضي قطعات مربوط به 100 سال پيش است . يك نوع ريتم در قطعات استفاده شده ( ترجمه آن بفارسي قصابي است .) يك ريتم ديگر هم بنام zebego استفاده شده كه 8/9 است و مربوط به استامبول و ازمير است . اين ريتم با يك رقص همراه است و در آسياي صغير و جزاير يونان متداول مي باشد. يك گروه جنگجو اين رقص را انجام ميدادند. بخش سوم : دنباله برنامه پس از 15 دقيقه تنفس با تكنوازي سنتور مجيد كياني دنبال شد. وي قبل از آغاز برنامه به ارائه مطالبي در مورد سيستم بداهه نوازي در موسيقي ايران پرداخت و برنامه خود را اينگونه معرفي كرد: دستگاه همايون ( چپ كوك) چهار مضراب ، درآمد ، كارواني ، چكاوك ، طرز ، بيداد ، بيداد كت ، ني داوود ، باوي ، ليلي مجنون ، راوندي ، نوروز عرب ، نوروز صبا ، نوروز خارا ، نفير . فرنگ ، تصنيف و رنگ فرح وي علاوه بر تصنيف آنكه هلاك من همي, ابياتي از خمسه نظامي را همراه با اجراي ساز خواند نوشته شده در ساعت 10:02 PM توسط |
|